Culturele fenomenen van Oost-Azië: K-pop, anime en andere…

Met Hollywoodfilms overal om ons heen is het soms gemakkelijk te vergeten dat er ook andere opties zijn. Vandaag gaan we naar Azië – met name Japan en Zuid-Korea – om te kijken naar de films, tv-programma’s en bands die daar hun oorsprong vinden.

Film

Een van de beroemdste filmstudio’s is de Japanse Studio Ghibli, opgericht door Hayao Miyazaki en Isao Takahata. Studio Ghibli heeft de bijnaam “Japanse Disney”, maar in plaats van Mickey Mouse is de mascotte Totoro, een bosgeest. Tot nu toe zijn er meer dan 20 speelfilms en meer dan 10 korte films uitgebracht, waarvan Spirited Away, Princess Mononoke en My Neighbor Totoro de bekendste zijn. Spirited Away werd het meest bekend omdat het de eerste anime film was die ooit de Academy Award voor Best Animated Feature won in 2003. Hoewel andere filmmakers geleidelijk films regisseren bij Studio Ghibli, heeft Hayao Miyazaki aangekondigd nog één film te willen maken voordat hij met pensioen gaat. De première van How Do You Live? is voorlopig gepland voor release in Japanse bioscopen op 14 juli 2023.

Ook de Zuid-Koreaanse film Parasite schreef geschiedenis. In 2019 won Parasite als eerste niet-Engelstalige film 4 Oscars. De film, over een arme familie die infiltreert in een rijke familie, heeft het publiek over de hele wereld voor zich gewonnen. En hier willen we Parasite-regisseur Bong Joon Ho citeren: “Als je eenmaal de één centimeter hoge barrière van de ondertiteling hebt overwonnen, maak je kennis met zoveel meer geweldige films.” Daar zijn we het helemaal mee eens.

TV-series

Een enorme invloed op de cultuur zien we in de serieproductie, vooral in de anime. Er zijn duizenden verschillende anime, maar enkele van de bekendere zijn Pokémon, Naruto en One Piece. Maar we mogen niet vergeten dat de meeste van deze anime gebaseerd zijn op boeken, op manga. Japanse strips worden manga genoemd, maar ook grafische romans. Soortgelijke strips worden ook in andere landen gemaakt met andere namen, in Zuid-Korea is het manhwa, en in China manhua. De meeste mangaboeken zijn verschenen in de Golgo 13-serie, tot nu toe zijn er ongeveer 200, maar er worden nog steeds delen uitgegeven. Wat kan Naruto dan zeggen met zijn 72 mangaboeken? Anderzijds moeten Golgo 13 lezers niet alleen veel gespaard hebben, maar ook een enorme bibliotheek bezitten.

Het zal je misschien verbazen te weten dat de eerste bewaarde anime in 1917 werd uitgebracht. Het is een vier minuten durende komedie genaamd Namakura Gatana over een zelfverklaarde samoerai die een zwaard heeft dat zo bot is dat hij er niemand mee kan verwonden. Zoals het in Hollywood gebruikelijk is, kunnen we er zeker van zijn dat we binnenkort ook een live-action adaptatie van deze anime zullen zien. Je kunt het hier bekijken:

Maar het blijft niet alleen bij anime. In 2021 voerde de Zuid-Koreaanse serie Squid Game de kijkcijferlijsten van Netflix aan. De serie werd een enorme hit, verdiende 14 Emmy Award nominaties en leerde kijkers over de hele wereld wat een Dalgon is en hoe je in het touwtrekken kunt zegevieren over een sterkere tegenstander. En natuurlijk hebben Koreaanse mobieltjes extra batterijvermogen – althans degene die rechercheur Hwan Jun-ho heeft.

Muziek

Zelfs Aziatische bands worden mainstream. K-pop en de Japanse versie, J-pop genaamd, zijn muziekstijlen die over de hele wereld populair zijn. Elk jaar proberen agentschappen hun groepen te promoten, maar helaas, van de tientallen groepen of solisten slaan er maar een paar aan. Maar laat je niet misleiden, bij K-pop gaat het niet alleen om de muziek. De specifieke danschoreografie voor elk nummer, de mode en het gebruik van Engelse zinnen in de teksten zijn allemaal een integraal onderdeel van de cultuur. En omdat K-pop niet alleen in Zuid-Korea maar ook over de hele wereld populair is, krijgt het steun van de regering. Er zijn ook KCON’s over de hele wereld – festivals waar de groepen optreden.

Maar muzikaal idool worden is geen pretje. Eerst begin je in een trainingspositie, waarbij meestal kinderen vanaf 12 jaar worden aangenomen. De training kan een paar jaar duren, maar als alles goed gaat, maken de bureaus een groep waarvan ze denken dat het publiek die leuk zal vinden. Er is meestal één leider in de groep, die het belangrijkste woord heeft in de interviews en toezicht houdt op iedereen in de groep. Andere leden zijn rappers, dansers en zangers. Het jongste lid van de groep is de maknae en heeft meestal de beste tijd in de groep omdat alle oudere leden voor hem zorgen. Leden kunnen ook visueel zijn, wat gewoon betekent dat ze er goed uitzien. Fans van elke groep hebben echter ook hun eigen bijnamen, meestal gebaseerd op de naam van de groep op een of andere manier. Stray Kids fans heten bijvoorbeeld Stay en Twice fans heten Once.

De meest invloedrijke groep is duidelijk BTS. Deze zevenkoppige groep heeft niet alleen in Zuid-Korea, maar absoluut overal de harten van fans veroverd, zoals blijkt uit hun 72 miljoen abonnees op YouTube. Zelfs voor voetbalfans is deze groep bekend, met het nummer Dreamers uitgevoerd door Jungkook, een van de leden, tijdens de openingsceremonie op het WK 2022. De toekomst van de groep wordt momenteel echter beïnvloed door de verplichte militaire dienst, waardoor BTS een pauze neemt en pas in 2025 weer liedjes zal gaan uitbrengen.

Zoals BTS de beroemdste boyband is, zo regeert Blackpink de vrouwelijke groepen. De vierkoppige groep bracht in 2016 hun eerste nummer uit en richt zich momenteel naast het uitbrengen van nummers op modellenwerk of acteren. Als je meer wilt weten over Blackpink, er is een documentaire over hen op Netflix genaamd Blackpink: Light Up the Sky.

Een bijzonderheid onder de vrouwelijke K-pop groepen is de groep Mave, die is gemaakt met behulp van kunstmatige intelligentie. Haar vier leden zijn hyperrealistische personages die zijn gegenereerd door machine learning, deep fake en 3D productietechnologie. Je kunt het debuutnummer van Mave hier bekijken:

Aan het begin van de 21e eeuw verscheen de Aziatische cultuur nogal matig in de westerse media, terwijl we nu de opkomst van cultuur afkomstig uit Azië kunnen waarnemen, vooral de groeiende populariteit van anime en K-pop. Zoals je zeker hebt gemerkt, is de selectie van de Aziatische cultuur echt divers en zal die in de toekomst veel vernieuwingen brengen, waaronder verdere experimenten met kunstmatige intelligentie.

Bekijk onze selectie anime!

Lena

Music and visual art enthusiast, the more Queen merch, the better!